Budowanie równości szans zawodowych kobiet, poprzez zaangażowanie organizacji

W ostatnich latach zaczęliśmy coraz bardziej zwracać uwagę na problem nierówności płci, zarówno w życiu codziennym, jak i na rynku pracy. Kobiety od dawna borykają się z różnymi wyzwaniami i przeszkodami w osiąganiu sukcesu zawodowego, szczególnie w branżach tradycyjnie uważanych za męskie. Dlaczego tak się dzieje? Społecznie tworzymy podziały odpowiedzialności za konkretne obszary między kobietami (dom i rodzina) a mężczyznami (praca zawodowa). Dzięki temu na rynku pracy funkcjonują mity na temat obowiązków kobiet uznawanych za naturalne. To z kolei  wzmacnia stereotypy i wpływa na nierówne traktowanie kobiet podczas zatrudniania. Czasem dyskryminacji doświadczają także mężczyźni, jednak skala tego zjawiska jest znacznie mniejsza. Dzięki zaangażowaniu firm we wsparcie działań na rzecz równości szans zaczynamy widzieć pozytywne zmiany. 

Jak organizacja może wspierać równość szans zawodowych? 

Istnieje wiele firm, które aktywnie pracują nad budowaniem równości szans kobiet w zawodach męskich. Ich działania obejmują wiele obszarów, takich jak promowanie równości płci, eliminowanie stereotypów, zapewnianie wsparcia i rozwoju zawodowego dla kobiet, tworzenie warunków sprzyjających odnoszeniu sukcesu zawodowego oraz propagowanie idei, że niezależnie od płci każdy powinien mieć równy dostęp do możliwości zawodowych. Kolejnym ważnym elementem działań jest zapewnienie wsparcia w rozwoju, czyli podnoszenie kwalifikacji poprzez szkolenia, warsztaty i mentoring, które mają na celu wzmocnienie umiejętności oraz zwiększenie pewności siebie kobiet w konkurencyjnym środowisku, szczególnie tym, zdominowanym przez silnych i władczych Panów. Organizacje podejmują również działania mające na celu zwiększenie reprezentacji kobiet na stanowiskach kierowniczych i decyzyjnych. 

Za najistotniejsze czynniki decydujące o osiąganiu sukcesów biznesowych przez kobiety ankietowani raportu „Rosnąca siła kobiet – kobiety na rynku pracy” uznali: doświadczenie (71%), umiejętność adaptacji do zmian (55%) oraz proaktywne zdobywanie nowych kompetencji (55%). Kobiety w biznesie już coraz śmielej podejmują ryzyko (54%), ale przede wszystkim dużą wagę przywiązują do wykształcenia (52%) i to daje im coraz większe szanse na rynku pracy. 

Niektóre organizacje dają także dobry przykład innym, tworząc sprzyjające warunki pracy wprowadzając polityki równościowe tj. zrównoważony udział płci w rekrutacji, elastyczne godziny pracy czy polityka równych płac. Na takich działaniach nie tylko korzystają kobiety, ale przynosi to wymierne korzyści samym firmom, poprzez różnorodność perspektyw i umiejętności, co sprzyja innowacjom i rozwojowi. Budowanie równości szans w zawodach męskich wymaga systemowych zmian zarówno na poziomie społecznym jak i organizacyjnym.  

Działania organizacji na rzecz równości szans w zawodach męskich są niezwykle ważne dla budowania bardziej sprawiedliwego i równego społeczeństwa. Co możemy zrobić? 

• Świadomość i edukacja na temat istniejących nierówności i uprzedzeń wobec kobiet w zawodach męskich to pierwszy krok w budowaniu równości szans. Konieczne jest edukowanie społeczeństwa na temat znaczenia równego dostępu do możliwości zawodowych i konsekwencji dyskryminacji. 
• Zmiana kultury organizacyjnej. Organizacje muszą dążyć do stworzenia kultury równych szans, a to oznacza promowanie otwartości, tolerancji, szacunku i sprawiedliwości w miejscu pracy. 
• Eliminowanie uprzedzeń i stereotypów. Konieczne jest zwalczanie uprzedzeń i stereotypów, które mogą wpływać na wybory zawodowe kobiet oraz ograniczać ich rozwój w dziedzinach uznawanych za typowo męskie. Potrzebna jest świadomość, że płeć nie powinna determinować możliwości zawodowych. 
• Polityki równościowe. Wprowadzenie i egzekwowanie w firmie skutecznych polityk np. tj. działania obejmujące wprowadzenie celów dot. reprezentacji kobiet na stanowiskach kierowniczych, zapewnienie elastycznych godzin pracy i opieki nad dziećmi oraz zwalczanie płacowej dyskryminacji. 
• Rozwój umiejętności i wsparcie. Ważne jest zapewnienie kobietom dostępu do odpowiednich szkoleń i rozwoju zawodowego, które pomogą im zdobyć niezbędne umiejętności i kompetencje w branżach, w których są mniej reprezentowane.  
• Równowaga między pracą a życiem osobistym np. dzięki zapewnieniu elastycznych warunków pracy, które umożliwią kobietom godzenie obowiązków zawodowych z życiem prywatnym, w tym opieką nad dziećmi. Takie działania skutecznie zachęcają kobiety do pozostania w zawodach (rozwoju lub dążenia do awansu). 

Na co wskazują badania? 

Wg raportu z badania “10-lecia karty różnorodności w Polsce” z 2022, aktywność zawodowa kobiet, w tym obecność na stanowiskach wyższego szczebla, to jeden z kluczowych wskaźników równości płci. Na stanowiskach kierowniczych nadal zdecydowanie dominują mężczyźni (66%), a największą równość płci można zauważyć w dużych firmach (24%). 

Gdy popatrzymy na jeszcze wyższe stanowiska, czyli zarząd, tutaj także widać dominację mężczyzn. 

Podział możemy rozpatrywać również w aspekcie poszczególnych branż i mamy tutaj np. rynek nieruchomości gdzie zatrudnienie obu płci na stanowiskach kierowniczych zbliża się do równości, ale w większości branż widać jednak przewagę mężczyzn. Kobiety kierowniczki spotkamy natomiast w finansach i ubezpieczeniach, informacji i komunikacji oraz hotelarstwie i gastronomii. 

W kwestii monitorowania wynagrodzeń kobiet i mężczyzn: takie praktyki prowadzi niecała jedna trzecia badanych firm (31%) i zdecydowanie częściej odbywa się to w dużych firmach (53%).  

Organizacje odgrywają kluczową rolę w promowaniu równości szans wśród swoich pracowników. Poprzez podejmowanie różnych działań i inicjatyw, mogą tworzyć środowiska pracy, w których obie płci mają równą szansę na awans, rozwój zawodowy i sukces, niezależnie od stereotypów. Jednym z ważnych aspektów budowania równości szans w zawodach jest zapewnienie uczciwych procedur rekrutacyjnych i awansowych. Wszystkie firmy powinny dążyć do eliminacji wszelkich form dyskryminacji.  

• Wspieraj aktywność kobiet na rynku pracy.  
• Buduj ofertę zawodową neutralną ze względu na płeć.  
• Podnoś wśród pracodawców poziom wiedzy na temat elastycznych form zatrudnienia i pracy na część etatu jako rozwiązania dla kobiet i dla mężczyzn.  
• Promuj ideę firmy przyjaznej rodzicom.  
• Zadbaj o budowanie równościowego środowiska pracy, w tym – przejrzystych procedur awansu.  
• Przełamuj podział na stanowiska pracy uważane za odpowiednie dla kobiet i odpowiednie dla mężczyzn.  
• Dbaj o to, by osoby wchodzące w skład zespołu nie były traktowane stereotypowo ani nie posługiwały się nimi. 
• Reaguj na wszelkie seksistowskie i homofobiczne treści pojawiające się w Twoim zespole. 

Autor artykułu: Marta Woszczyńska – HR Business Partner