Tworzenie kultury organizacyjnej: Jak wpływać na zachowania i wartości w zespole?    

Kultura organizacyjna to zbiór wartości, norm, przekonań, tradycji, zachowań i obyczajów, które wspólnie kształtują atmosferę i charakter organizacji. Jest to niematerialny aspekt funkcjonowania organizacji, który definiuje jej tożsamość, sposób działania oraz relacje między pracownikami. Kultura organizacyjna ma wpływ na m.in.: 

• motywację pracowników,  
• podejmowanie decyzji,  
• styl przywództwa,  
• efektywność działania całej firmy, 
• zaangażowanie pracowników,  
• retencję kadry, 
• rekrutację i wiele innych. 

Kiedy wartości i cele pracowników są zgodne z kulturą organizacyjną, wzrasta poczucie przynależności, motywacji i zaangażowania, co przekłada się na wydajność pracy i osiągnięcie celów organizacji. Dobra kultura organizacyjna może stworzyć pozytywne środowisko pracy, zachęcające do tworzenia innowacyjnych rozwiązań, współpracy między pracownikami i osiągania sukcesów na wielu płaszczyznach. Z kolei nieodpowiednia kultura może prowadzić do konfliktów, obniżenia morale i trudności w realizacji celów organizacji. 

Na tworzenie czy zmianę kultury mają wpływ różne czynniki, głównym  i najważniejszym są ludzie

Kluczowy wpływ mają założyciele firmy i kadra zarządzająca. Preferowane przez nich wartości, obyczaje czy przekonania, a także oczekiwania i standardy, sposób komunikowania się i zasady przez nich określone. Istotny jest również styl zarządzania w firmie i elastyczność w podejściu do pracowników. Wpływanie na zachowania i wartości w zespole to istotne zadanie dla liderów. To może im pomóc w kształtowaniu pożądanych postaw w zespole: 

• Wytyczenie jasnych celów i oczekiwań. Określaj konkretnie cele i oczekiwania dotyczące zachowań i wartości w zespole. Wyjaśnij, jakie zachowania są pożądane i dlaczego są ważne dla osiągnięcia sukcesu. Zespół powinien mieć pełną świadomość oczekiwanych standardów. 
• Działaj jako wzór. Managerze — bądź przykładem. Twoje własne działania mają ogromny wpływ na to, jak inni będą postępować. Zachowuj się zgodnie z tym, czego oczekujesz od swojego zespołu i bądź konsekwentny w swoim postępowaniu. Lider ma duży wpływ na kulturę organizacyjną. Dlatego ważne jest, aby był autentycznym wzorem, którym chcą inspirować się jego pracownicy. Konsekwentne stosowanie wartości w swoim codziennym działaniu buduje zaufanie i motywuje innych do akceptacji i przyjęcia tych samych zachowań. 
• Komunikacja i współpraca. Promuj otwartą i skuteczną komunikację w zespole. Zachęcaj do dzielenia się pomysłami, opiniami i informacjami. Twórz atmosferę wzajemnego szacunku i współpracy, w której każdy członek zespołu czuje się wysłuchany i doceniony. 
• Delegowanie odpowiedzialności. Daj członkom zespołu odpowiedzialność za podejmowanie decyzji i realizację zadań. To pozwala im poczuć się zaangażowanymi i wpływa na ich poczucie własnej wartości. Zapewnij także odpowiednie wsparcie i narzędzia potrzebne do skutecznego działania. 
• Dbałość o rozwój. Zainwestuj w rozwój członków zespołu. Zapewnij szkolenia, mentoring, coaching i inne możliwości rozwoju, które pomogą członkom zespołu rozwijać ich umiejętności oraz wartości i postawy. 
• Docenianie i nagradzanie. Uznawaj i nagradzaj pozytywne zachowania i wartości w zespole. Wyrażaj wdzięczność i docenienie za wkład i osiągnięcia członków zespołu. To motywuje i wzmacnia pożądane zachowania. 
• Konstruktywny feedback. Bądź otwarty na konstruktywny feedback od członków zespołu i reaguj na niego także w sposób konstruktywny. To pomaga w doskonaleniu zachowań i wartości w zespole oraz budowaniu zaufania i współpracy. 

W kształtowaniu kultury organizacyjnej dużą rolę odgrywa dobór odpowiednich osób do zespołów, czyli takich, którzy właśnie wpasują się w atmosferę i kulturę organizacji. Pracownik może świadomie zidentyfikować się z firmą i jej kulturą — tylko jeśli odnajdzie w niej te same wartości, których przestrzega. Kultura organizacji nie ulegnie zmianie, jeśli ludzie nie są gotowi zmienić swoich zachowań.  

Kierownictwo może osiągać sukces w zarządzaniu pracownikami korzystając z wiedzy i świadomości o kulturze organizacyjnej. Pozwoli to im na rozumienie i odczytywanie zachowań ludzi, tzw. „czytania ludzi”. Lider znający czynniki wpływające na sposób zachowania swoich pracowników jest w stanie zrozumieć ich motywy i postawy wobec pracy.  

Wpływanie na zachowania i wartości w zespole wymaga czasu, konsekwencji i ciągłego zaangażowania. A budowanie pożądanej kultury organizacyjnej systematycznego podejścia i stałej troski o zespół. 

Autor artykułu: Marta Woszczyńska – HR Business Partner