Empatia w pracy - czy to możliwe?

Empatia, czyli zdolność do zrozumienia i współodczuwania emocji innych osób, od dawna jest ceniona jako ważna umiejętność w życiu codziennym, ale także w zawodowym się bardzo przydaje. Wielu pracowników odczuwa presję związaną z pracą, konkurencją, terminami i oczekiwaniami innych. Często zapominamy, że pracujemy z ludźmi, którzy również mają swoje potrzeby, uczucia i wyzwania. Brak empatii może prowadzić do napięć w zespołach, konfliktów i spadku motywacji. A jeśli te już się pojawią, to też będzie je trudniej rozwiązać skoro nie znajdziemy w sobie i innych choć trochę pokładów empatycznego podejścia.  

Czy empatia ma miejsce w środowisku pracy?  

Czy możliwe jest, aby pracownicy wykazywali empatię wobec swoich współpracowników i klientów, czy jest to jedynie idealistyczna wizja?  

W przeprowadzonym badaniu “Bliżej Siebie – zdrowie psychiczne i empatia w pracy”, większość badanych zgadza się z tym, że empatia jest potrzebna w miejscu pracy (według 84% Pracowników i 71% Pracodawców) oraz widzi w pracy przestrzeń na: „uważność na ludzi” (według 63% Pracowników i 55% Pracodawców) i „bycie empatycznym” (odpowiednio: 62% i 63%). Niepokoi jednak ogólny poziom empatii w swoim miejscu pracy oceniony jako „dobry” lub „bardzo dobry” przez 36% Pracowników (56% Pracodawców). To właśnie „uważne słuchanie Pracowników” wskazywane jest jako główna kompetencja dobrego przełożonego/lidera i zdecydowana większość Pracowników i Pracodawców jest zdania, że manager/bezpośredni przełożony powinien interesować się kondycją psychiczną Pracowników” (odpowiednio 74% i 66% odpowiedzi). 

Empatia w pracy — klucz do lepszych relacji i efektywności zespołu 

Empatia po pierwsze, pomaga w budowaniu pozytywnych relacji między pracownikami. Kiedy pracownicy są w stanie zrozumieć i docenić emocje swoich współpracowników, tworzy się atmosfera wzajemnego wsparcia i zaufania. To z kolei sprzyja lepszej współpracy i efektywności zespołu. 

Po drugie, empatia wobec klientów jest kluczowym elementem obsługi klienta. Osoby pracujące w sektorze usług muszą być w stanie zrozumieć potrzeby i oczekiwania klientów, aby dostarczać im usługi na najwyższym poziomie. Jeśli pracownik nie potrafi empatycznie podchodzić do klienta, może to prowadzić do niezadowolenia klienta i utraty biznesu. 

Po trzecie, empatia w pracy może poprawić klimat organizacyjny. Kiedy pracodawcy wykazują zrozumienie i troskę o swoich pracowników, ci czują się bardziej doceniani i zmotywowani do pracy. To może przekładać się na wyższą retencję pracowników i lepszą wydajność. 

Podejście empatyczne nie zawsze jest łatwe, wymaga pracy nad sobą i budowania świadomości emocjonalnej. W jaki sposób można to osiągnąć? 

• Słuchaj uważnie. Kiedy rozmawiasz z kolegą z pracy lub klientem, staraj się słuchać nie tylko słów, ale także emocji, które wyrażają. Często to, co nie jest powiedziane wprost, może być kluczem do zrozumienia potrzeb i emocji innych. Zamiast oceniać lub reagować natychmiast, poświęć czas, aby zrozumieć perspektywę drugiej osoby. To może pomóc w rozwiązaniu problemów i unikaniu konfliktów. 
• Zadawaj pytania. Jeśli nie jesteś pewien, co druga osoba czuje lub potrzebuje, nie krępuj się pytać. Pytania mogą pomóc w zgłębieniu sytuacji i pokazaniu, że naprawdę zależy Ci na innych. Warto pytać, jak się czują, co ich niepokoi lub co moglibyśmy zrobić, aby pomóc. 
• Współczuj, bo to ważny element empatii. Wyrażaj zrozumienie i wsparcie wobec innych, gdy przechodzą przez trudności lub doświadczają emocjonalnych wyzwań. 
• Pracuj nad rozwojem emocjonalnym. Rozwijanie swojej świadomości emocjonalnej może pomóc w zrozumieniu własnych i innych emocji. Ćwiczenia takie jak medytacja czy prowadzenie dziennika emocji mogą być pomocne. 
• Ucz się na błędach. Nikt nie jest doskonały w empatii, i czasem popełniamy błędy. Ważne jest, aby uczyć się na nich i starać się być bardziej empatycznym w przyszłości. 
• Trening empatii. Wspieraj inicjatywy w miejscu pracy, które pomagają w rozwijaniu empatii, takie jak szkolenia, warsztaty czy programy mentoringowe. Dzięki nim pracownicy mogą bardziej świadomie rozwijać tę umiejętność. 

Jeśli wszyscy pracownicy i pracodawcy będą dążyć do rozwijania empatii, korzyści będą odczuwalne zarówno na poziomie osobistym, jak i zawodowym. 

Autor artykułu: Marta Woszczyńska – HR Business Partner