"Dzień dobry Panie Janie" czy "Elo Jasiek"? Skuteczna komunikacja w zespole
Wśród wielu kompetencji, jakimi powinien legitymować się nowoczesny manager, skuteczna komunikacja należy do ścisłej czołówki pożądanych umiejętności. To, w jaki sposób szef komunikuje się z otoczeniem ma znaczący wpływ na szybkość i skuteczność pracy zespołu, a więc na osiągane przez niego wyniki. Komunikacja to nie tylko proces wymiany informacji – to również podstawa budowania relacji i tworzenia więzi między ludźmi. Wypowiadane słowa, tembr głosu, tempo, czy intonacja wypowiedzi towarzyszą nam nieustannie, od narodzin do śmierci. Dzięki nim zdobywamy wiedzę i doświadczenie, uczymy się innych ludzi, przedstawiamy siebie. Jednym słowem – poznajemy świat.
Istnieją 4 podstawowe style komunikacji:
- Pasywny.
Charakteryzuje osoby, które mają trudność w wyrażaniu własnego zdania, nie są skłonne wchodzić w polemikę z rozmówcą i często mu ulegają. Nie potrafią negocjować, zadbać o swoje potrzeby, a przysłowiowe „tupnięcie nogą” wywołuje u nich atak paniki. W efekcie robią mnóstwo rzeczy dla innych i za innych, odkładając swoje zadania na dalszy plan. Jak łatwo się domyślić, ceną tego typu komunikacji często jest przepracowanie, frustracja i wysoki poziom stresu.
- Agresywny.
Leży na przeciwnym biegunie stylu pasywnego. Charakteryzuje osoby, które dokładnie wiedzą czego chcą i dążą do zaspokojenia swoich potrzeb, nie oglądając się na otoczenie. Nie boją się konfrontacji, a w sytuacji konfliktowej z łatwością przechodzą do ataku. Są kiepskimi rozmówcami – nie słuchają, przerywają, podnoszą głos, krytykują. Nie wahają się użyć gróźb i zastraszania, jeżeli ocenią, że dzięki temu osiągną swoje cele. Ceną komunikacji agresywnej jest izolacja społeczna i samotność, w końcu niewiele osób chce przebywać w otoczeniu awanturnika – egoisty.
- Pasywno-agresywny.
Na pierwszy rzut oka osoby, które charakteryzuje pasywno-agresywny styl komunikacji łatwo pomylić z osobami pasywnymi – są ciche, spokojne, rzadko otwarcie stawiają na swoim. W rzeczywistości nieustannie manipulują i kreują rzeczywistość, w celu osiągnięcia swoich celów. Nigdy nie działają wprost, nie wchodzą w otwartą polemikę. Są mistrzami pociągania za sznurki z tylnego rzędu. Ceną komunikacji pasywno-agresywnej jest izolacja społeczna – ludzie nie chcą utrzymywać relacji z osobami dwulicowymi i manipulantami.
- Asertywny.
Osoba asertywna potrafi dbać o swoje interesy, pozostając jednocześnie w szacunku do otoczenia. Ma łatwość wyrażania swojego zdania, bez obrażania, ośmieszania czy zastraszania swoich rozmówców. Prowadzi szczerą i otwartą dyskusję, trzymając na wodzy swoje emocje. Stosuje konstruktywną krytykę, nie naruszającą godności drugiej osoby. Ten styl komunikacji buduje dobre społeczne relacje, nic więc dziwnego, że znajdziemy ja w podstawowym katalogu pożądanych managerskich kompetencji.
Nie jest ważne, czy manager komunikuje się mówiąc „Dzień dobry Panie Janie”, czy „Elo, Jasiek” – to tylko kwestia kultury organizacji, w której przyszło im pracować i wzajemnych ustaleń. Ważne, aby ich komunikacja była oparta na wzajemnym szacunku i akceptacji odmiennego zdania, przy jednoczesnej dbałości o swoje potrzeby. Jednym słowem – aby była asertywna.