Toksyczne miejsce pracy — dlaczego trzymamy się go mimo wszystko?

Czy kiedykolwiek zastanawiałeś się, dlaczego wiele osób pozostaje w toksycznych miejscach pracy, pomimo że są świadome negatywnego wpływu na ich zdrowie i życie? To pytanie nurtuje wiele osób, zwłaszcza w dobie rosnącej świadomości znaczenia dobrego samopoczucia w miejscu pracy. Przyjrzyjmy się bliżej temu zjawisku, odkrywając, dlaczego tak trudno jest nam odejść z toksycznej pracy. 

Problemy 

W dzisiejszym świecie, gdzie spędzamy większość czasu w pracy, wpływ otoczenia na nasze życie staje się oczywisty. Toksyczne miejsce pracy to nie tylko przeszkody w osiągnięciu pełnego potencjału, ale także czynnik wpływający na zdrowie psychiczne i fizyczne. Stres, konflikty, brak wsparcia, to tylko niektóre objawy toksyczności, które wydają się być nie do zniesienia. Trzymanie się toksycznej pracy nie jest na pewno zdrowe. Długotrwały stres i negatywne doświadczenia mogą prowadzić do problemów zdrowotnych, wypalenia zawodowego i obniżenia jakości życia. W sytuacji, gdy praca wpływa negatywnie na zdrowie psychiczne lub fizyczne, ważne jest rozważenie opcji, takich jak szukanie wsparcia terapeutycznego, konsultacje z doradcą zawodowym lub szukanie innej pracy w lepszym środowisku.  

Dlaczego pozostajemy w niesprzyjającym nam środowisku?  

Trzymanie się toksycznego miejsca pracy, pomimo jego negatywnego wpływu na zdrowie i dobre samopoczucie, może wynikać z wielu czynników psychologicznych, emocjonalnych i ekonomicznych.  

• Strach przed zmianą 

Niezależnie od tego, jak toksyczna jest praca, niektórzy ludzie obawiają się zmiany. Stresuje ich niepewność związana z poszukiwaniem nowej pracy, zdobywaniem nowych umiejętności lub dostosowywaniem się do nowego środowiska. 

• Ekonomiczne zobowiązania 

Finanse mogą odgrywać kluczową rolę w decyzjach dotyczących pracy. Osoby mające dużo zobowiązań finansowych, takie jak kredyty hipoteczne, pożyczki studenckie czy utrzymanie rodziny, mogą być bardziej skłonne tolerować toksyczne warunki, aby utrzymać płynność finansową. 

• Utrata pewności siebie 

W toksycznym otoczeniu pracy pracownicy mogą zacząć wątpić w swoje umiejętności i wartość. Obawiać się, że nie znajdą lepszej pracy. Osoby z niskim poczuciem własnej wartości mogą uważać, że nie zasługują na lepsze warunki pracy. 

• Przywiązanie do kolegów pracy 

Silne relacje z kolegami z pracy mogą powodować, że pracownicy trzymają się miejsca pracy, mimo że samo środowisko jest toksyczne. Lęk przed utratą tych relacji może przeważyć nad negatywnymi aspektami pracy. 

• Brak perspektyw 

Czasami pracownicy mogą czuć, że brakuje im perspektyw na znalezienie lepszej pracy lub awans w innej firmie. Mogą więc pozostać w toksycznym środowisku, bo wydaje się to jedyną dostępną opcją. 

• Manipulacja 

Niektóre toksyczne miejsca pracy wykorzystują manipulację i kontrolę nad pracownikami, aby ich utrzymać. Zastraszenia, presję psychiczną lub obietnice przyszłych korzyści.

Możliwości 

W jaki sposób możemy wydostać się z tego błędnego koła toksycznego środowiska?  

Możemy wykorzystać formułę APP, czyli Akcja, Poczucie, Perspektywa. To narzędzie, które można wykorzystać w różnych kontekstach, takich jak analiza sytuacji czy komunikacja interpersonalna, aby lepiej zrozumieć i opisać różne aspekty danej sytuacji. 

• Akcja: Rozpocznij proces od małych kroków. Zidentyfikuj konkretne działania, które możesz podjąć, aby poprawić swoją sytuację. To może obejmować rozmowy z przełożonym, poszukiwanie wsparcia od kolegów z pracy lub rozważenie opcji zewnętrznego wsparcia. 
• Poczucie: Zrozum swoje emocje i zacznij słuchać swojego wnętrza. Jak to toksyczne środowisko wpływa na Twoje samopoczucie? Czy naprawdę jesteś zadowolony ze swojej pracy? Zrozumienie swoich emocji jest kluczem do podejmowania świadomych decyzji. 
• Perspektywa: Spójrz na toksyczne miejsce pracy z szerokiej perspektywy. Czy ta praca naprawdę przynosi Ci wartość? Czy spełnia Twoje cele i aspiracje? Czasami spojrzenie na sytuację z dystansu może pomóc zrozumieć, że jesteś wart czegoś lepszego. Możesz poprosić o feedback inne osoby. 

Kim Scott w swojej książce “Toksyczne miejsce pracy”, pokazuje, jak rozpoznawać niewłaściwe postawy i zachowania, wywołujące rzeczywiste szkody w miejscu pracy. Pomaga zrozumieć, w jaki sposób mechanizmy te utrwalają nierówność i niesprawiedliwość, a przez to uniemożliwiają twojemu zespołowi i całej firmie odniesienie prawdziwego sukcesu. Przedstawia także odpowiednie strategie i sposoby postępowania dla wszystkich, którzy spotykają się z toksycznymi postawami w pracy, a więc: stronniczością, uprzedzeniem, mobbingiem. To właśnie one powodują powstanie miejsca pracy, które nie jest przyjazne. Te problemy dotyczą nas wszystkich, wszyscy bowiem – nawet nieświadomie – wykluczamy, nie doceniamy i nie w pełni wykorzystujemy potencjał jednych ludzi, równocześnie angażując, przeszacowując i awansując innych. W naszej codziennej pracy możemy mieć do czynienia z różnymi problemami: stereotypami, uprzedzeniami, nękaniem, dyskryminacją, atakami słownymi czy przemocą fizyczną, które są nie tylko niesprawiedliwe, ale prowadzą też do braku efektywności. Nie można jednak rozwiązać problemów, których nie chcemy dostrzec. 
 

Toksyczne miejsce pracy to problem, z którym wiele osób boryka się na co dzień — możemy zdobyć siłę i odwagę, aby podjąć kroki w kierunku lepszej przyszłości zawodowej i osobistej. Pamiętaj, że Twoje zdrowie i szczęście są niezwykle ważne. Czasami odejście z toksycznego otoczenia jest najważniejszym krokiem, jaki możesz podjąć dla siebie. 

Autor artykułu: Marta Woszczyńska – HR Business Partner