Wysoko wrażliwi w pracy – co będzie dla nich najważniejsze?  

W dobie rosnącej świadomości na temat zdrowia psychicznego i różnorodności w miejscu pracy coraz większą uwagę przywiązuje się do potrzeb pracowników wysoko wrażliwych. Ta grupa osób charakteryzuje się silną wrażliwością na bodźce zewnętrzne, głębokim przetwarzaniem informacji oraz intensywnym przeżywaniem emocji. Co oznacza, że np. zauważają subtelne detale w otoczeniu i reagują na nie silniej niż inni ludzie. Nie chodzi tutaj o empatię, choć ta cecha jest również bardzo silna u WWO. Cechy wysokiej wrażliwości nie są zaburzeniem, lecz naturalnym wariantem ludzkiej osobowości.  

Przyjrzyjmy się, co jest najważniejsze dla wysoko wrażliwych w kontekście pracy, jakie wyzwania napotykają oraz jak pracodawcy mogą stworzyć sprzyjające środowisko dla tej grupy pracowników. 

Coraz więcej osób posiada wiedzę na temat typów osobowości, co jest dobrą wiadomością, bo świadomość różnorodności jest bardzo ważna w aspekcie prywatnym jak i zawodowym. Informacje o osobach wysoko wrażliwych są coraz bardziej dostępne. Na przestrzeni kilkunastu lat opublikowano wiele książek (np. Elaine N. Aron) i artykułów na ten temat. WWO, czyli wysoko wrażliwa osoba (stosowane są nazwy tj.: nadwydajni, hiperwrażliwi, HSP – highly sensitive person), posiada charakterystyczne mechanizmy działania na wysokim poziomie emocjonalnym. Taka osoba może się zaliczać zarówno do intro- jak i ekstrawertyków. W społeczeństwie WWO zajmują około 20-30% – zatem mniej więcej jest to co 5 osoba na świecie. 

Mogą czuć się przytłoczeni przez hałas, jasne światła, a nawet silne zapachy. Inaczej niż większośc ludzi będą odbierać świat, naturę, sztukę, muzykę itp. Jako mniejszość często są niezrozumiani (np. określani jako przewrażliwieni) przez otoczenie. 

“Musimy zawsze pamiętać, że to nie nasza wina, że urodziliśmy się tak wysoko wrażliwi, iż mamy bardzo reaktywną emocjonalność i serce delikatne jak bańka mydlana” („Mówili, że jestem zbyt wrażliwa” – Federica Bosco). 

Najważniejsze aspekty pracy WWO 

Sumienny, pracowity, kreatywny, bezkonfliktowy – idealny współpracownik dla firmy/zespołu. 

Relacja zawodowa z osobą wysoko wrażliwą wymaga zrozumienia mechanizmów kierujących nią. Na co dzień współpracujemy z wieloma różnymi osobowościami, więc dlaczego by nie zbudować relacji biznesowej z wysoko wrażliwym, szanując jego codzienne wyzwania? To wymaga jednak empatii, zrozumienia, że ktoś odbiera (czuje) świat inaczej niż my. Zatem – nie jest to współpraca dla każdego, tylko dla osób otwartych, tolerancyjnych, empatycznych, którzy budują trwałe relacje oparte na wartościach. Atmosfera i warunki pracy mają kluczowy wpływ na samopoczucie wrażliwych pracowników. To są także ich największe wyzwania w świecie biznesu. Dla pracodawców oznacza to czasem konieczność stworzenia odpowiednich warunków pracy, które pozwolą na pełne wykorzystanie potencjału WWO. Nie chodzi o to, żeby im specjalnie pomagać, a raczej po prostu nie przeszkadzać podczas pracy. Obecnie wiele firm ma już podejście elastyczne i otwarte na różnorodność pracowników i stylów produktywnej pracy. 

• Środowisko pracy 

Dla wysoko wrażliwych kluczowe jest spokojne środowisko pracy. Głośne biuro typu open space może być dla nich niezwykle wyczerpujące. W takich przypadkach warto rozważyć pracę hybrydową, zdalną lub stworzenie stref wyciszenia w biurze. Odpowiednie oświetlenie, z dala od ostrych świetlówek, oraz możliwość regulacji temperatury mogą również znacząco wpłynąć na komfort pracy. 

• Zarządzanie czasem i zadaniami 

Wysoko wrażliwi, tak jak introwertycy, czy pracownicy o wysokich kompetencjach analitycznych często potrzebują więcej czasu na przetwarzanie informacji i podejmowanie decyzji. Z tego powodu kluczowe jest, aby unikać sytuacji stresowych, takich jak szybkie deadline’y czy nagłe zmiany harmonogramu. Pracodawcy powinni zapewnić klarowność co do oczekiwań i komunikacji, aby uniknąć natłoku obowiązków, czyli przeciążenia (w takich warunkach nawet niewrażliwy pracownik nie popracuje długo). 

• Wsparcie emocjonalne i zrozumienie 

Wysoko wrażliwi często intensywnie przeżywają emocje, zarówno swoje, jak i innych. W związku z tym otwarta komunikacja i zrozumienie ze strony przełożonych i współpracowników są niezwykle ważne. Organizacja np. szkoleń z zakresu inteligencji emocjonalnej może przyczynić się do stworzenia bardziej wspierającej atmosfery w miejscu pracy. 

• Wrażliwość 

Wyczuwają wokół siebie drobne niuanse natury emocjonalnej: nastroje, spojrzenia, niedopowiedzenia, które dla innych mogą być niezauważalne lub nieuświadomione. Wychwytują stan emocjonalny innych ludzi i angażują się w niego. Kiedy widzą kogoś, kto czuje się nieswojo lub ma kłopoty, wspierają, pocieszają i zawsze służą radą, rozmową i pomocną dłonią (czasami nawet kosztem siebie). Unikają jednak negatywnych i trudnych emocji, które ich przytłaczają: konfrontacji, konfliktów, rywalizacji i stresujących sytuacji. Nie lubią stwarzać problemów, ale nie będą obojętni lub wycofani na krzywdę swoją lub innych.  

• Pracowitość 

Gdy już angażują się w jakieś zadanie, robią to całym sobą, całym sercem (tym bardziej kiedy coś ich poruszy). Nie lubią się nudzić, wykazują się pracowitością, kreatywnością, inspirują do działania – to niekończący się potencjał.  

• Komunikacja 

Potrzebują jasnej komunikacji, bez: podtekstów, niedomówień, ukrywanych intencji. Negatywny feedback powinien być przekazywany wprost, najlepiej osobiście, ale w sposób profesjonalny i z empatią.  

• Adaptacja 

Dostosowują się do pracy, ludzi czy sytuacji. Zawsze próbują wtopić się w otoczenie, aby nie stwarzać problemów. Mają wyjątkowy talent do wydobywania najlepszych cech z każdej rzeczy, sytuacji, istoty ludzkiej. Dostrzegają pozytywy i doceniają je. 

Korzyści dla pracodawców 

Zatrudnienie wysoko wrażliwych pracowników niesie ze sobą wiele korzyści. Dzięki swojej wrażliwości i empatii WWO często wnoszą do zespołu unikalne spojrzenie i głębokie zrozumienie potrzeb klientów czy współpracowników. Są często lojalni, skrupulatni i mają wysokie standardy etyczne (poczucie sprawiedliwości). Stworzenie odpowiedniego środowiska pracy dla tej grupy może nie tylko zwiększyć ich satysfakcję z pracy, ale również przyczynić się do poprawy wyników całej organizacji. 

“Niektóre przedsiębiorstwa szczerze szukają sposobów na zmniejszenie dyskomfortu psychicznego pracowników, a zarazem poprawę wydajności produkcji. Istnieją firmy z ludzkim podejściem. (…) Aby poprawić warunki zatrudnienia, należy przede wszystkim zrezygnować z systemu oceny jakości, opartego wyłącznie na faktach i czynnikach zewnętrznych. W firmie przedmiotem troski i zainteresowania powinien stać się aspekt ludzki. Największe osiągnięcia są odnotowywane tam, gdzie kultywuje się więź interpersonalną, umożliwia dialog, zachęca do autonomii i kreatywności, rzetelnie ocenia kompetencje zespołów i godziwie wynagradza ich pracę. (…) Przekonanie, że na innych można polegać, dodaje nam sił; świadomość, że inni mogą na nas liczyć – wzmacnia motywację i poczucie odpowiedzialności.” („Jak lepiej myśleć. Dla analizujących bez końca i wysoko wrażliwych” – Petitcollin Christel).