Twórcze rozwiązywanie problemów, czyli kilka słów o design thinking 

Kiedy kilkanaście lat temu usłyszałam hasło „Design Thinking” pomyślałam: Wow! Czyżby design (rozumiany przeze mnie jako sztuka użytkowa i wzornictwo przemysłowe) wkroczył do biznesu? Jak ktoś zdołał to połączyć? Zaintrygowana, zapisałam się na szkolenie i w ustalonym terminie pojawiłam się w ośrodku szkoleniowym. I choć warsztat zburzył moją wizję połączenia sztuki i biznesu, to wyszłam z niego usatysfakcjonowana – Desing Thinking (DT) okazało się ciekawą i twórczą metodą rozwiązywania problemów, którą można wykorzystywać w wielu sytuacjach. Między innymi w projektowaniu produktów i usług, marketingu lub zarządzaniu zespołami. 

Design Thinking jest metodą, która skupia się na zrozumieniu potrzeb użytkowników, generowaniu innowacyjnych pomysłów i testowaniu prototypów, przed ich wdrożeniem. Jest to podejście interdyscyplinarne, które łączy kreatywność z analizą, aby stworzyć praktyczne i efektywne rozwiązania. DT może być też skutecznie wykorzystane w zarządzaniu zespołem – w celu poprawy współpracy, pobudzenia kreatywności i zwiększenia efektywności pracy. Wdrożenie tej metody pozwala na lepsze zrozumienie potrzeb pracowników, rozwiązywanie problemów w innowacyjny sposób oraz budowanie kultury otwartości na zmiany. 

Proces Design Thinking składa się z 5 głównych etapów: 

• Empatii, czyli zrozumienia potrzeb i problemów użytkowników (docelowych odbiorców). 

• Definiowania problemu, czyli określenia kluczowych wyzwań, z jakimi mierzą się użytkownicy i zdefiniowania zagadnień, które trzeba rozwiązać. 

• Generowania pomysłów, czyli tworzenia wielu możliwych rozwiązań, z wykorzystaniem technik kreatywnego myślenia. 

• Prototypowania, czyli budowania prostych, eksperymentalnych wersji rozwiązań w celu ich przetestowania i oceny. 

• Testowania, czyli sprawdzenia prototypów wspólnie z użytkownikami, zebrania opinii i doskonalenia rozwiązania. 

Proces DT można przedstawić jako iteracyjny cykl: 

Empatia → Definiowanie → Generowanie pomysłów → Prototypowanie → Testowanie 

Siłą DT jest tworzenie rozwiązań, które odpowiadają rzeczywistym potrzebom użytkowników, dlatego interesariusze są angażowani na każdym kroku procesu. Służą temu dedykowane narzędzia, przypisane poszczególnym etapom. I tak: 

• Na etapie empatii wykorzystuje się m.in. obserwacje, wywiady pogłębione, mapy empatii, Customer Journey Map, tworzenie profili użytkowników. 

• Na etapie definiowania problemu wykorzystuje się m.in. Problem Statement, analizę SWOT, 5 Whys (5 x dlaczego), diagram rybiej ości, diagram pokrewieństwa. 

• Na etapie generowania pomysłów wykorzystuje się m.in. burzę mózgów, mapę myśli, storyboard, 6 kapeluszy myślowych de Bono, SCAMPER. 

• Na etapie prototypowania wykorzystuje się m.in. makiety, modele, odgrywanie ról, wireframe, storyboard. 

• Na etapie testowania wykorzystuje się m.in. testy użytkowników, checklisty i scenariusze testowe, feedback, A/B testy.  

Jak pisałam powyżej DT może być skuteczną metodą pracy managera z zespołem. Uważna obserwacja i aktywne słuchanie pracowników, identyfikacja problemów z jakimi się mierzą, wspólne szukanie rozwiązań i budowanie prototypów, a także zachęcanie do udzielania feedbacku po ich przetestowaniu i promowanie innowacyjności, jest nie tylko dobrym sposobem rozwiązywania problemów, ale patrząc szerzej – prowadzi do zbudowania bardziej otwartego, kreatywnego, zaangażowanego i zintegrowanego zespołu.